Trong cuộc sống đầy biến động, tâm hồn mỗi người dễ bị cuốn theo những lo toan và áp lực. Tuy nhiên, ánh sáng trí tuệ từ 423 câu “Lời Vàng Phật Dạy” chính là ngọn đèn soi sáng con đường tìm về an lạc. Đức Phật, với lòng từ bi vô biên và trí tuệ siêu việt, đã để lại những lời dạy quý giá, giúp con người vượt qua khổ đau, sống tỉnh thức và đạt đến giác ngộ. Bài viết này sẽ dẫn bạn khám phá những giá trị sâu sắc từ những lời dạy của Ngài – từ cách làm chủ tâm ý, lời nói, hành động, cho đến hành trình chuyển hóa nội tâm. Đây không chỉ là những câu nói, mà còn là chìa khóa mở ra con đường bình yên và hạnh phúc. Hãy cùng đón nhận năng lượng tích cực, và tìm về nguồn cội của tâm an lạc ngay hôm nay!
Giữa dòng đời vạn biến,
Tâm ta như ngọn đèn chao đảo trước gió.
Chúng ta mải miết tìm kiếm hạnh phúc bên ngoài,
Mà quên mất rằng kho báu an lạc thực sự nằm ngay trong chính tâm mình.
423 câu “Lời Vàng Phật Dạy” như những viên ngọc quý,
Được kết tinh từ trí tuệ và lòng từ bi của Đức Phật,
Soi sáng con đường tu tập,
Giúp chúng ta làm chủ ý nghĩ, lời nói, hành động,
Và cuối cùng là giải thoát khỏi mọi khổ đau.
Từ những lời dạy về sự vô thường của cuộc sống,
Đến sức mạnh của lòng từ bi và con đường giải thoát khỏi luân hồi,
Đây không chỉ là những lời khuyên,
Mà còn là bản đồ dẫn lối cho hành trình tìm về chân tâm, giác ngộ.
Ý dẫn đầu, thiện ác tạo ra
Nếu dùng tâm ý ác tà,
Nói năng, hành động khổ sa vào mình.
Như xe chở lăn nhanh theo bánh,
Bánh đi đâu, xe đến liền theo.
Mỗi khi tâm thiện đã gieo,
Quả lành trổ, giống bóng đeo theo hình.
Ai ôm hận bị người hãm hại:
“Nó đánh tôi và chửi mắng tôi,
Thắng tôi, cướp đoạt của tôi.”
Nhớ hoài bất hạnh, khó nguôi hận thù.
Ai bỏ được hận thù bị hại:
“Nó đánh tôi và chửi mắng tôi,
Thắng tôi, cướp đoạt của tôi.”
Hận thù tan biến, nguôi ngoai cõi lòng.
Trả thù hận bằng tâm oán giận,
Muôn kiếp dài khó đặng thành công.
Từ bi chuyển hóa thù chung,
Đây là định luật công bằng xưa nay.
Trong kiếp sống ai ngờ cái chết,
Rình rập ta chẳng sót mảy may.
Người nào giác ngộ điều này,
Hơn thua, tranh chấp… dứt ngay tức thì.
Ai đắm nhiễm năm điều dục lạc,
Chẳng giữ tâm, làm chủ giác quan.
Uống ăn thái quá hại thân,
Tánh hay lười biếng, nhọc nhằn qua loa.
Người như thế bị ma đánh bại,
Cũng giống như gió thổi ngã cây.
Khổ đau, bất lực nào hay,
Đều do buông thả, đắm say sắc trần.
Không nhiễm đắm, quán thân nhơ uế,
Giữ gìn tâm, làm chủ giác quan.
Uống ăn tiết độ, siêng năng,
Vững vàng như núi trước ngàn bão giông.
Dù khoát áo cà-sa đĩnh đạc,
Mà tâm còn uế trược tham, sân.
Sống không chân thật, buông lung,
Làm sao xứng hạnh sa-môn sáng ngời?
Ai giải phóng tham, sân, trược uế,
Sống thanh cao, giữ giới nghiêm minh.
Chánh chân, làm chủ được mình,
Người tu như thế thật tình đáng khen.
Nhà vụng lợp có nhiều lỗ dột,
Một trận mưa làm ướt tả tơi.
Người không tu tập, mãi chơi,
Dục tham xâm nhập, cả đời khổ đau.
Nhà lợp khéo, chỗ nào cũng kín,
Nhiều mưa to chẳng ảnh hưởng chi.
Với người tinh tấn tu trì,
Dục tham dứt sạch, có gì phải lo?
Kiếp này khổ, kiếp sau càng khổ,
Kẻ ác gian chịu khổ hai đời.
Quả sầu đeo bám khôn nguôi,
Nhớ ác, day dứt khó rời khỏi ta.
Kiếp này sướng, kiếp sau càng sướng,
Người đức cao được hưởng phước vui.
Thiện nhân trổ quả còn hoài,
Nhớ thiện, an lạc tràn đầy trong tâm.
Kiếp này khổ, kiếp sau than khổ,
Gieo ác nhân phải khổ hai đời.
Lương tâm dằn vặt tơi bời,
Rơi vào cõi dữ, than hoài chẳng xong.
Kiếp này sướng, kiếp sau càng sướng,
Làm phúc thì sung sướng hai đời.
Phúc do làm thiện tuyệt vời,
Sanh về cõi thiện, thảnh thơi lâu dài.
Làu thông cả kho kinh sâu sắc,
Không thực hành, phóng dật ích chi?
Khác gì như kẻ làm thuê,
Chăn bò cho chủ, có gì của ta?
Người nói ít nhưng hành miên mật,
Bỏ tham, sân; tỉnh giác, thong dong.
Hai đời dính mắc không còn,
Người này xứng hạnh sa-môn sáng ngời.
Không phóng dật là con đường sống,
Kẻ buông lung làm hỏng cuộc đời.
Không còn phóng dật, sáng ngời,
Buông lung như kẻ chết rồi, ích chi.
Sống bất tử với đường tỉnh thức,
Thói buông lung là vực tử sanh.
Định thiền, giới hạnh, tinh cần,
Ung dung đạo giác, an nhàn thân tâm.
Người có trí siêng tu thiền định,
Luôn tinh cần thức tỉnh ngày đêm.
Niết-bàn vô thượng xứng tên,
Khổ đau, trói buộc không còn đeo mang.
Luôn tinh tấn, tự điều, chính niệm,
Nương pháp màu, đức hạnh sáng trong.
Giữ mình, dứt bỏ buông lung,
Tiếng lành, phước tốt gia tăng mỗi ngày.
Luôn nỗ lực vượt qua phóng dật,
Tự điều thân, làm chủ giác quan.
Trí nhân như đảo vững vàng,
Bão giông không thể ngập tràn được đâu.
Kẻ thiếu trí đam mê phóng dật,
Bám nghiệp duyên, rồi gặt quả sầu.
Trí nhân tinh tấn trước sau,
Như gìn của báu làm giàu bản thân.
Cảnh hưởng thụ không thèm màng tới,
Dục lạc đời chẳng luyến ái tham.
Siêng tu thiền định, chánh tâm,
Niềm vui sâu lắng đạt thành khó chi.
Người có trí dẹp tan phóng dật,
Trên lầu cao tuệ giác nhìn trông.
Không sầu khổ, hết buồn vương,
Thương người ngu dưới kiếp hồng trần kia.
Sống tinh tấn giữa người phóng đãng,
Tỉnh thức luôn bên cạnh kẻ say.
Trí nhân như ngựa khéo nài,
Bỏ xa ngựa yếu cả bầy sau lưng.
Như Đế Thích do tu tinh tấn,
Khi tái sanh làm chủ cõi thiên.
Không còn phóng dật được khen,
Đời hay chỉ trích kẻ ghiền buông lung.
Tâm luôn thích niềm vui tinh tấn,
Sợ buông lung phá hạnh thanh cao.
Tu theo pháp Phật nhiệm mầu,
Đốt tiêu trói buộc, sầu đau bao đời.
Tâm luôn thích niềm vui tinh tấn,
Sợ buông lung phá hạnh thanh cao.
Tu theo pháp Phật nhiệm mầu,
Niết-bàn sẽ chứng, khổ sầu lánh xa.
Tâm dao động, sầu lo, sợ hãi,
Khó giữ gìn, vùng vẫy theo duyên.
Trí nhân làm thẳng tâm này,
Như người thợ khéo uốn tên thẳng hàng.
Như tôm cá vất ngoài thủy giới,
Luôn vẫy vùng hướng tới nước nguồn.
Tâm tu vẫy mạnh thoát trần,
Quyết lòng dẹp sạch ma quân não phiền.
Tâm phàm tục chuyền cành như khỉ,
Theo thú vui thành thị, xóm làng.
Lành thay, làm chủ được tâm,
Giữ tâm định tĩnh, bình an lâu dài.
Tâm vi tế, khó nhìn, khó thấy,
Theo dục tham, thoải mái quay cuồng.
Trí nhân làm chủ được tâm,
Niềm vui nội tại phủ trùm khắp nơi.
Đâu cần phải chạy xa, sống ẩn,
Vào hang sâu, hóa hiện không thân.
Chi bằng điều phục được tâm,
Vượt qua trói buộc của ngàn ma quân.
Đối với kẻ tâm không an trụ,
Pháp nhiệm mầu khó tỏ nguồn khơi.
Niềm tin rúng động, chơi vơi,
Còn nguồn trí tuệ rạng ngời khó thông.
Khi tâm thoát dục tham, vướng mắc,
Buông hận thù, ganh ghét, hờn ghen.
Vượt trên thiện ác nhị nguyên,
Xứng hàng tỉnh thức, không còn sầu lo.
Thân năm uẩn như sành dễ bể,
Giữ gìn tâm như thể thành trì.
Vung gươm trí tuệ diệt si,
Thắng ma quân xấu, chớ vì vinh quang.
Thân vô thường, chẳng bao lâu nữa,
Nằm vô tri trong cỗ quan tài.
Khi tâm thoát khỏi thân này,
Thân như khúc gỗ chẳng xài vào đâu.
Người ác độc diệt trừ đối thủ,
Kẻ oan gia trả đũa oan gia.
Không bằng tâm ác hại ta,
Trầm luân muôn kiếp, đường tà lún sâu.
Cha mẹ muốn cho con hưởng phước,
Thương cỡ nào, chẳng được dài lâu.
Tâm lành, nhân tốt gieo sâu,
Tự mình tạo dựng, quả mau lớn dần.
Ai chinh phục địa cầu, thiên giới,
Vượt lên trên cả cõi Diêm-ma?
Sao bằng ngộ pháp Phật-đà,
Như người khéo kết tràng hoa đẹp màu.
Bậc hữu học vượt qua trời đất,
Vượt lên trên cả cõi Diêm-ma.
Lại thông chánh pháp Phật-đà,
Như người khéo kết tràng hoa đẹp màu.
Khi tỏ ngộ thân như bọt nước,
Ảo ảnh như điện chớp trên không.
Bẻ tan tên của ma quân,
Vượt tầm thần chết hàng ngàn dặm xa.
Kẻ say nhặt các hoa dục lạc,
Bị tử thần vây bắt, kéo lôi.
Như cơn lũ dữ cuốn trôi,
Cả làng trong lúc ngủ vùi đêm thâu.
Kẻ say nhặt các hoa dục lạc,
Nhiễm đắm rồi dính chặt khó buông.
Ham vui chưa thỏa nguồn cơn,
Tử thần đến bắt khó thương lượng gì.
Như ong biết bám hoa thưởng thức,
Không hại gì đến sắc và hương.
Giữ gìn hoa, hút nhụy xong,
Cũng như bậc thánh vào làng hóa duyên.
Không bươi móc lỗi lầm người khác,
Chuyện đã làm có đạt hay không?
Nhìn mình hành động đục, trong,
Vô tình, cố ý, đừng mong phạm vào.
Như hoa đẹp bên ngoài hấp dẫn,
Mà bên trong chẳng đậm mùi hương.
Lời hay, ý tưởng lạ lùng,
Không làm vô ích, đáng thương vô cùng.
Như hoa đẹp to tròn, hấp dẫn,
Dạng hình thù, lại đượm mùi hương.
Lời hay, ý tưởng lạ lùng,
Có làm ắt được quả tròn mười mươi.
Như một đống hoa tươi các loại,
Nhiều tràng hoa được kết xâu nên.
Cũng vầy trong chốn hồng trần,
Thân làm bao việc quý lành đáng khen.
Hương mạt-lỵ, chiên-đàn thơm phức,
Cả nước hoa chẳng ngược gió bay.
Hương người đạo đức thẳng ngay,
Bay xa ngược gió, tháng ngày còn thơm.
Hoa vũ quý, chiên-đàn thơm ngát,
Hương già-la, sen sắc hồng tươi.
Giới hương số một trên đời,
Hương hoa… chỉ sánh một mười mà thôi.
Hương hoa đẹp không nhiều giá trị,
Cả chiên-đàn gỗ quý vậy thôi.
Hương người đức hạnh sáng ngời,
Hòa cùng mây gió khắp trời ngát hương.
Người giới hạnh thanh cao đúng mực,
Gìn thân tâm, chẳng chút buông lung.
Đạt chơn giải thoát, trí thần,
Quân ma không thể thấy đường tới lui.
Giữa bãi rác bên đường dơ bẩn,
Có hoa sen thoang thoảng mùi hương.
Giữa đời phàm tục nhiễu nhương,
Có người trí tuệ, tình thương sáng ngời.
Giữa phàm tục, bao người đau khổ,
Bởi nhiễm tham, không tỏ lý chân.
Có người Phật tử thực hành,
Sáng ngời trí tuệ, tỏ nguồn tâm linh.
Người trằn trọc, đêm buồn thăm thẳm,
Kẻ mỏi chân ngao ngán đường dài.
Người ngu, chánh pháp ngoài tai,
Luân hồi mất hút, biết ngày nào ra?
Trong cuộc sống, tìm mà chưa gặp,
Bạn đồng hành tâm đắc, hơn mình.
Chớ nên gần kẻ vô minh,
Khổ đau, lận đận, bám rình khó buông.
Bệnh chấp ngã vào con, tài sản,
Nào con ta, tài sản của ta…
Khổ sầu đeo bám chẳng tha,
Người ngu nên hiểu: Tôi là chẳng-tôi.
Ai ngu dốt biết mình ngu dốt,
Nhờ vậy mà chậm lụt hết dần.
Kẻ “đần” lại tưởng mình “khôn,”
“Chí ngu” như vậy không còn người hơn!
Người ngu tối có gần người trí,
Không học theo chánh pháp chánh chân.
Khác gì muỗng với vị canh,
Trọn đời cũng chẳng thấm nhuần vị hương!
Người ngu dốt khéo gần người trí,
Học Phật ngôn, đạo lý hiểu rành.
Cũng như lưỡi nếm vị canh,
Vị hương ngon ngọt thấm nhuần trong thân.
Người thiếu trí không màng thực tập,
Bản ngã thành kẻ ác hại thân.
Bỏ rơi việc thiện, đức nhân,
Đắng cay quả xấu đeo mang trọn đời.
Không hối hận việc làm bất chánh,
Không vượt qua quán tính thói quen.
Có ngày đẫm lệ, sầu than,
Một khi quả xấu chín vàng mới hay.
Với việc thiện làm rồi không tiếc,
Dù cho người chẳng biết đền ơn.
Hân hoan, vui vẻ, đẹp lòng,
Phước lành trổ quả đón mừng thiện nhân.
Hành vi ác khi chưa trổ quả,
Nhiều người ngu nghĩ nó ngọt ngon.
Đến khi quả xấu chín hồng,
Khổ đau, bất hạnh, khóc ròng ngày đêm.
Tu khổ hạnh năm này tháng nọ,
Đứng một chân, ít ngủ, ít ăn.
Một phần mười sáu chẳng bằng,
Phước người thấu hiểu rõ ràng duyên sinh.
Nghiệp ác dữ chưa liền trổ quả,
Như sữa tươi đâu đã đong ngay.
Thầm theo đốt cháy người sai,
Như than hồng núp dưới hơi tro tàn.
Kẻ ngu muội tham danh hư ảo,
Thường sống trong khổ não đêm ngày.
Vận may tổn hại lâu dài,
Nhức đầu, căng thẳng nhớ hoài nỗi đau.
Ham danh ảo chút nào tương xứng,
Ngồi trước trên các hạng Tỳ-kheo.
Lấn quyền ngay cả trụ trì,
Muốn người nể sợ quyền uy của mình.
Gây ngộ nhận cả Tăng lẫn Tục,
Chứng minh rằng ta tác tạo nên.
Việc làm lớn nhỏ chuyên quyền,
Cống cao, tham vọng bám chuyền người ngu.
Đường tục lụy dẫn về phàm tục,
Đường niết-bàn nẻo giác hướng về.
Hiểu thông hai ngõ hết mê,
Chẳng màng danh lợi, hành trì viễn ly.
Gặp người trí chỉ điều non kém,
Lòng biết ơn, cố gắng sửa sai.
Kết thân người trí thật hay,
Dẫn đường kho báu tại ngay đời này.
Bậc hiền trí giúp người sửa lỗi,
Bỏ đường tà, dẫn lối đường ngay.
Người lành quý trọng, chắp tay,
Còn phường xấu ác ghét cay vô cùng.
Chớ kết bạn với phường xấu ác,
Kẻ dối gian, cay độc, tiểu nhân.
Hãy thân với bạn hiền lành,
Học theo gương hạnh chánh chân, sửa mình.
Người có trí thấm nhuần Phật pháp,
Tâm say niềm hạnh phúc cao sâu.
Cõi tâm thanh tịnh, tỏ làu,
Ngày đêm an lạc pháp mầu thánh nhân.
Người làm ruộng làm mương dẫn nước,
Thợ cung tên trau chuốt mũi tên.
Thợ cây uốn ván thẳng liền,
Người khôn làm chủ cái tâm của mình.
Như tảng đá vững vàng trước bão,
Người trí hiền làm chủ cái tâm.
Điềm nhiên trước cảnh phũ phàng,
Khen chê chẳng động, không màng thị phi.
Người có trí thích nghe Phật pháp,
Gìn an vui, hạnh phúc, thong dong.
Như hồ sâu thẳm, nước trong,
Không gì khuấy đục cõi lòng tịnh thanh.
Bậc hiền trí không còn chấp mắc,
Người tịnh thanh bỏ được dục tham.
Sống trong nghịch cảnh, thuận duyên,
Tâm không dao động, vui buồn chẳng xao.
Chẳng vì ngã hay người nào khác,
Mà tạo điều độc ác, gian tham.
Chẳng vì con cái, giàu sang,
Chẳng vì ngôi vị trên ngàn muôn dân.
Người có trí công bằng, ngay thật,
Giới hạnh tròn, đạo đức thanh cao.
Noi theo chánh pháp cao sâu,
Phát huy tuệ giác, làm giàu lương tâm.
Đại đa số quẩn quanh ba cõi,
Ít có người vượt khỏi bờ mê.
Đa phần chẳng chịu trở về,
Con đường giác ngộ đề huề chánh chân.
Với những kẻ thực hành pháp Phật,
Khéo giảng tuyên, tỉnh thức cõi tâm.
Đến bờ giác ngộ, niết-bàn,
Vẫy chào đau khổ, tử sinh bao đời.
Bậc hiền trí bỏ buông ái dục,
Hướng tâm về tỉnh giác, niết-bàn.
Không còn ngu dốt, sân, tham,
Trên đường hướng thượng, căn lành trồng sâu.
Hãy vui hướng niết-bàn tịnh lạc,
Không sở hữu, bỏ dục, ái, tham.
Trí nhân rửa sạch nội tâm,
Không còn cấu uế, đầy tràn niềm an.
Không chấp thủ với tâm chân chánh,
Bỏ ái tham, tu bảy giác chi.
Không còn lậu hoặc, vướng gì,
Sống trong an tịnh, sáng ngời nhân gian.
Người đã thoát đường vào sống chết,
Chặt gông cùm, xiềng xích đập tan.
Ưu phiền đã thoát khỏi tâm,
Không còn phiền não, an nhàn đến đi.
Người chính niệm, tinh cần, tỉnh giác,
Lìa não phiền, ái dục chẳng màng.
Đó đây, vui sống độc thân,
Bỏ ao, con ngỗng ngút ngàn trời cao.
Không màng đến tiền tài, danh vọng,
Làm chủ tâm, ăn uống vừa chừng.
Lòng không, vô tướng, thong dong,
Xả buông chấp mắc, thoát vòng trần gian.
Trời cao, chim giữa mây ngàn,
Không gian mất hút, dấu chân khó tìm.
Ai lậu hoặc, ái tham dứt sạch,
Nhiễm đắm không, tự tại luôn luôn.
“Lòng không, vô tướng, thong dong,”
Như chim giữa chốn hư không khó tìm.
Người điều phục sáu căn, cảm giác,
Như ngựa thuần tuân phục chủ nhân.
Dứt trừ lậu hoặc, mạn, tham,
Xứng A-la-hán giữa hàng nhân thiên.
Rộng như đất, tâm không oán hận,
Như cột kia trước cảnh thịnh suy.
Hồ tâm lắng sạch tham, si,
Bậc A-la-hán sáng ngời nhân gian.
Người đạt được tâm an, ý tốt,
Lời lẽ lành, hạnh nghiệp đáng khen.
Thong dong, trí tuệ, chánh chân,
Sống trong tịnh lạc, ngập tràn an vui.
Không mê tín, cắt buông hệ lụy,
Rèn thức tâm, tỏ ngộ vô vi.
Thực hành vô chấp, xả ly…
Là người tối thượng sánh vì núi cao.
Dù sống tại thôn quê, làng nhỏ,
Hay rừng sâu, núi cả, đồi cao.
A-la-hán sống chỗ nào,
Thời dân nơi đó thấm sâu đạo vàng.
Thật thú vị, núi rừng xanh thẳm,
Chỗ người phàm chẳng dám bén chân.
Những người bỏ dục, lìa tham,
Chọn nơi trú ngụ, chẳng màng lợi danh.
Dẫu có nói ngàn lời vô ích,
Chẳng dính gì hạnh phúc cho đời.
Chi bằng chỉ thốt ít lời,
Thấm nhuần đạo lý, giúp người bình an.
Dẫu có đọc trăm ngàn câu kệ,
Chẳng có gì liên hệ niết-bàn.
Chi bằng nói pháp ngàn vàng,
Nghe xong lợi lạc, bình an cõi lòng.
Dẫu có giảng rất nhiều bài pháp,
Không giúp người bỏ chấp, hết sầu.
Sao bằng lời pháp nhiệm mầu,
Nghe xong hạnh phúc thật lâu trong người.
Người thắng trận trước ngàn quân giặc,
Đem khải hoàn, hạnh phúc nước nhà.
Chẳng bằng người thắng được “ta,”
Chiến công oanh liệt, sâu xa tuyệt vời.
Tự chiến thắng vượt trên tất cả,
Hơn kẻ thù, giặc giã biên cương.
Lành thay, điều phục bản thân,
Sống trong hạnh phúc, không còn sầu đau.
Dù quyền lực như trời, thần, quỷ,
Hay ma vương, kẻ dữ ngang tàng.
Không người có thể sánh bằng,
Một người tự thắng, không còn vọng tâm.
Dù cúng tế hàng ngàn vàng thẻ,
Cho thần linh, Thượng đế trăm năm.
Sao bằng ủng hộ thánh nhân,
Xóa mê, khai ngộ, dẫn đàng an vui.
Dù thờ lửa trăm năm rừng thẳm,
Cũng không bằng cúng hạng chân nhân.
Cúng dường người trí tốt hơn,
Trăm năm tế tự mơ màng phước duyên.
Dù hiến tế trăm năm Thượng đế,
Cầu phước lành, tuổi thọ dài lâu.
Chẳng bằng được một phần tư,
Lễ người chánh trực, tâm từ thường gieo.
Ai cung kính chân tu đạo lực,
Thực hành theo; phước đức sanh sôi.
Dồi dào sức khỏe, đẹp tươi,
Sống lâu, hạnh phúc, thảnh thơi tháng ngày.
Nếu phải sống trăm năm phóng đãng,
Sao bằng ngày thiền quán tinh chuyên.
Trăm năm mê muội triền miên,
Một ngày tuệ giác, hành thiền: Bình an.
Dù có sống trăm năm lười biếng,
Sao bằng ngày tinh tấn hết lòng.
Vượt qua gian khó, đục trong,
Quyết tâm đạt được thành công mới dừng.
Trăm năm sống mê thân ngũ uẩn,
Vướng luân hồi lẩn quẩn vần xoay.
Chi bằng ngày một ngộ ngay:
Vô thường, sinh diệt tại đây, bây giờ.
Trăm năm sống không rành bất diệt,
Sao bằng ngày ngộ biết vô sanh.
Trăm năm mù pháp thượng nhân,
Không bằng ngày ngộ pháp môn cao vời.
Người có trí gấp làm việc thiện,
Tránh ác gian như tránh vực sâu.
Việc lành, lần lữa, không mau,
Tâm tà giành chỗ, khổ đau tới liền.
Ai đã lỡ gieo trồng nghiệp ác,
Đừng làm liều, tiếp tục gây thêm.
Chớ mà biện hộ, tìm quên,
Quả sầu phải gặt, xích xiềng bủa giăng.
Có cơ hội gieo trồng giống tốt,
Nhớ siêng năng chăm sóc, làm hoài.
Căn lành tăng trưởng mỗi ngày,
Những ai tích phước, nay mai an lành.
Kẻ làm ác quả sầu chưa trổ,
Chẳng phải do nhân quả không thiêng.
Đến khi quả xấu kề bên,
“Ác thời gặp ác,” khổ phiền ngày đêm.
Người gieo thiện, quả lành chưa có,
Chính là do giờ trổ còn xa.
Đủ duyên, cây thiện trổ hoa,
“Ở hiền gặt phúc” hẳn là lý chân.
Đừng xem nhẹ những điều ác nhỏ,
Vì cho rằng chẳng có hại chi.
Hãy xem nước nhỏ vào ly,
Mỗi giây một giọt, li ti đầy tràn.
Người ngu tối tham, gian, ác đạo,
Ngày qua ngày, gây tạo nghiệp duyên.
Tâm tà, nhân xấu tăng thêm,
Đến khi quả trổ, triền miên muộn sầu.
Chớ xem thường điều lành nho nhỏ,
Mà cho rằng chẳng có nghĩa gì.
Bình tràn do nước nhỏ rì,
Siêng năng làm thiện sánh vì trăng sao.
Người sống thọ tránh xa độc dược,
Doanh nhân khôn tránh lối hiểm nguy.
Người khôn làm chủ hành vi,
Lánh xa điều ác, hướng đi an toàn.
Bàn tay tốt có cầm thuốc độc,
Không hại ai thương tật, héo sầu.
Cũng vầy, người thiện trước sau,
Không gây nghiệp ác, khổ đau cho người.
Kẻ xấu ác hại người đạo đức,
Như bụi mù đang ngược gió bay.
Khổ đau “xử” kẻ ác ngay,
Quả sầu hành hạ, khó tài trốn đâu.
Người thiện vừa sinh từ bụng mẹ,
Kẻ ác gian sa đọa cõi sầu.
Thiện sinh thiên giới rất mau,
Cực thiện chứng đạo thâm sâu, niết-bàn.
Dầu bay lượn trên trời cao vút,
Hay lặn bơi mất hút biển sâu.
Chui vào hang đá, đi đâu…
Cũng không trốn được quả sầu đã gieo.
Dầu bay lượn trên trời cao vút,
Hay lặn bơi mất hút biển sâu.
Chui vào hang đá, đi đâu…
Tử thần đeo bám, không sao xa lìa.
Như quy luật, mọi người sợ chết,
Sợ chiến tranh, bạo lực, tổn thương.
Đặt mình vào cảnh vô thường,
Không sai người giết, cũng không tự làm.
Như quy luật, mọi người sợ chết,
Mong bình an, hạnh phúc, sống còn.
Đặt mình vào cảnh tồn vong,
Không gây sát nghiệp, tổn thương mạng người.
Như quy luật, ai người cầu phước,
Dùng gậy dao giết chết sinh linh.
Không sao hạnh phúc an bình,
Đời này, đời tới tự mình khổ đau.
Như quy luật, những người cầu phúc,
Không dùng dao hại giết một ai.
Giữ tâm thương quý mọi loài,
Đời này, đời tới an vui trong lòng.
Người thô lỗ buông lời ác độc,
Người trả đòn, hằn học chua cay.
Khổ đau đến với cả hai,
Lời qua tiếng lại, chẳng ai được gì.
Gìn chính niệm, vô thinh, tĩnh lặng,
Như chuông hư, tiếng chẳng ngân vang.
Với người hướng đến niết-bàn,
Nội tâm thư thái, không mang hận thù.
Mục đồng khéo dắt bò ăn cỏ,
Chiều dẫn về nhà chủ nghỉ ngơi.
Cũng vầy, già chết xưa nay,
Lùa vào sinh tử bao đời chẳng tha.
Người ngu tối tạo ra lầm lỗi,
Do chẳng rành gốc tội đã gây.
Khổ đau nghiền nát đời này,
Giày vò, phiền muộn, sánh tày lửa thiêu.
Dùng vũ khí, gậy dao đánh đập,
Hành hạ người, trù dập tơi bời.
Quả sầu mười loại sau đây:
Một là đau nhức đêm ngày rên la.
Hai, tai biến; ba là thương tật;
Bốn, độn căn, ngu ngốc, hay quên.
Năm thường lận đận luật quan,
Sáu vương trọng tội bị oan, hiểu lầm.
Bảy, thân quyến, họ hàng ly tán;
Tám, chẳng may tài sản tiêu tan.
Chín là hỏa hoạn, nghèo nàn;
Mười sau khi chết đọa làm súc sinh.
Dù lõa thể, ngồi lì, tuyệt thực;
Không gội đầu, bện tóc rối tung.
Đừng hòng chuyển hóa tâm hồn,
Nếu tâm nghi hoặc vẫn còn y nguyên.
Sống trang sức bằng nguồn an tịnh,
Điều phục tâm, giới hạnh, kiên trì.
Thương người, mến vật, từ bi,
Sa-môn, phạm chí sánh vì trời cao.
Trong trời đất hiếm người chính niệm,
Biết giữ mình, hổ thẹn, lương tâm.
Tránh lời chỉ trích, chửi thầm,
Cũng như ngựa giỏi chẳng cần phạt roi.
Như ngựa quý chẳng cần roi chạm,
Sống nhiệt tâm, dũng cảm, chuyên cần.
Vững tin, giới đức, thiền hành,
Chọn tìm giáo pháp, thấm nhuần lý chân.
Gìn chính niệm, cùng Minh Hạnh túc,
Nêu quyết tâm tam độc loại trừ.
Khổ đau kết thúc, thản thư,
Người này xứng bậc chân tu trên đời.
Như thủy lợi làm kênh dẫn nước,
Kẻ làm tên nắn vuốt cung tên.
Thợ cây bào ván hai bên,
Người khôn làm chủ bản thân đêm ngày.
Cười sao được, sướng vui sao nổi,
Khi lửa tham cháy rụi thế gian.
Tối tăm giăng phủ trời đêm,
Sao không nỗ lực tìm đèn sáng soi?
Thân bề ngoài, đẹp đầy nhựa sống,
Ở bên trong, một đống vết thương.
Gây sầu, sao lại vấn vương?
Thân là giả tạm, vô thường, mong manh.
Thân mấy chốc đã già, tàn tạ,
Nơi chứa đầy bệnh khổ, hôi tanh.
Vô thường tổ hợp mong manh,
Chết là kết thúc, tái sanh hồng trần.
Thân thể này màu bồ câu trắng,
Như trái bầu, thu đến vứt đi.
Chết rồi thi thể gớm ghê,
Có gì vui thích, mải mê thân này?
Ôi, thân thể như thành trì cổ,
Dựng bằng xương, máu đỏ, thịt, gân.
Chứa già, chết, bệnh từng phần,
Cống cao, lừa dối; dáng duyên nỗi gì!
Xe vua đẹp có ngày cũng cũ,
Thân thể rồi ủ rũ, tàn phai.
Pháp lành trẻ mãi, còn hoài,
Hãy nên khắc cốt những lời thánh nhân.
Trẻ ít học, già không hiểu biết,
Chẳng khác gì bò đực lớn đầu.
Thân to, cơ bắp, khỏe, mau,
Nhưng không trí tuệ, khác nào bóng đêm?
Lang thang suốt luân hồi bao kiếp,
Quyết đi tìm “ông xếp” xây nhà.
Tìm hoài, tìm mãi, không ra,
Tái sanh, khổ lụy, đọa sa ba đường.
Nay ta cấm ngươi không xây nữa,
Phá cột kèo, ván cửa, rui mè.
Nay ta đã chứng niết-bàn,
Ái tham, chấp thủ tiêu tan hết rồi.
Lúc còn trẻ chẳng màng đạo đức,
Không học nghề, tự lập lo thân.
Đến già gặp phải khó khăn,
Như cò ủ rũ, không còn cá tôm.
Có người trẻ chẳng rèn đức hạnh,
Không luyện nghề, không lãnh tiền lương.
Khi già, buồn tủi, sầu vương,
Nhớ về dĩ vãng, thở than vắn dài.
Người đánh giá bản thân là quý,
Phải chính tâm bảo vệ lấy mình.
Ngày đêm người trí giữ gìn,
Luôn trong tỉnh thức, tịnh minh cõi lòng.
Người trí tuệ bản thân vững chải,
Tự chủ mình, hoàn thiện, chánh chân.
Xong rồi, giáo hóa tha nhân,
Sống trong gương mẫu, thế gian nể vì.
Người gương mẫu thực hành hoàn tất,
Mới đem ra giáo dục thế nhân.
Tự mình làm chủ thân tâm,
Soi gương nhân cách, hạnh lành truyền trao.
Người sáng suốt tự nương mình vững,
Không tìm cầu, dựa dẫm vào ai.
Lành thay, điều phục tâm này,
Biết tự điều phục, không hai trên đời.
Các điều ác do mình tạo tác,
Ác do tâm, ai khác ngoài ta.
Ác nhân nghiền nát người tà,
Như kim cương cứng nghiền qua đá thường.
Như tầm gửi bám cây Phật pháp,
Người buông lung giới đức chẳng gìn.
Hạnh tà chuốc họa vào thân,
Kẻ thù sung sướng thấy mình tiêu tan.
Làm điều ác không cần trình độ,
Hãm hại ta đau khổ dễ hơn.
Khó thay, làm thiện chánh chơn,
Mình người lợi lạc, bình an cõi đời.
Kẻ ác kiến ngu si, phỉ báng,
Giáo pháp hàng La-hán nhiệm mầu.
Hại mình như ngọn trúc lau,
Ngay khi trổ quả nhuốm màu diệt vong.
Các điều ác do mình tự tạo,
Rồi vướng vào khổ não, họa tai.
Điều lành ta tạo hôm nay,
Quả an vui đến sớm mai là thường.
Nên hiểu rõ sạch trong, nhơ uế,
Hành động do gốc rễ từ tâm.
Cậy nhờ tha lực khó thành,
Đổ lỗi “tại, bởi” sao đành, không nên.
Dù phụng sự, vị tha thiết thực,
Xin chớ quên thực tập lợi mình.
Chuyên tâm học pháp cao minh,
Hướng về giải thoát, đạt thành mới thôi.
Người sáng suốt chớ ôm tà kiến,
Sống buông lung, ti tiện qua ngày.
Nghiệp tà vạy, chớ kéo dài,
Được vầy, sinh tử luân hồi sớm ra.
Luôn tinh tấn không mê lạc thú,
Hạnh thanh cao, tu sĩ thường ghi.
Trang nghiêm giới đức, hành trì,
Hai đời hưởng phúc chỉ vì tu tâm.
Hãy quán tưởng trong đời trần tục,
Mọi thứ như bọt nước, huyễn vong.
Đến khi ngộ lẽ vô thường,
Tử thần không thể lần đường chân nhân.
Cõi hồng trần đẹp tuồng ảo mộng,
Như xe vua hoành tráng gấm thêu.
Kẻ ngu tham đắm, chắt chiêu,
Người khôn tỉnh thức, chẳng yêu nhiễm đời.
Dù quá khứ buông lung, dục lạc,
Nhưng về sau tỉnh thức, chuyển tâm.
Làm lành, tỏa sáng trần gian,
Như trăng rằm chiếu, không còn mây che.
Dù ngày trước gây bao tội lỗi,
Nhưng hôm nay sám hối, hồi tâm.
Làm lành, tỏa sáng trần gian,
Như trăng rằm chiếu, không còn mây che.
Kẻ mù tối, thế gian đầy dẫy,
Người sáng trong có mấy trên đời!
Như chim khôn chẳng vướng mồi,
Người tu đạo đức an vui cõi trời.
Như trời thẳm, thiên nga uốn lượn,
Có thần thông ẩn hiện không gian.
Trí nhân thoát chốn hồng trần,
Vượt qua ma chướng, vững vàng đường tu.
Với những kẻ chẳng tôn trọng Pháp,
Dùng vọng ngôn lừa lọc, rêu rao.
Ghét thiện, bác bỏ đời sau…
Lún sâu đường ác, ngày nào vượt ra!
Kẻ keo kiệt không sanh thiên giới,
Người dại ngu chẳng đoái tình thương.
Người hiền thích sống thiện lương,
Đời sau hưởng phúc khác thường thế nhân.
Chứng sơ quả thánh nhân rạng rỡ,
Hơn cõi trời Thiên chủ uy quyền.
Hơn Trời trong chốn càn khôn,
Khó tìm trong cõi bụi hồng người hơn.
Phần cuối cùng đang được hoàn thiện và sẽ gửi ngay sau.
Phật chiến thắng hoàn toàn cõi trược,
Tham ái trừ, tuệ giác sâu ngần.
Không lưu dấu vết trần gian,
Đố ai vẽ được bước chân vượt đời.
Bậc giải thoát lưới tham, ái dục,
Hết tái sanh, tuệ giác sâu mầu.
Hành trình tu tập là một cuộc chiến,
Không ngừng nghỉ với chính bản thân.
Với 423 câu “Lời Vàng Phật Dạy,”
Làm kim chỉ nam, chúng ta từng bước.
Chuyển hóa tâm ý, phá tan xiềng xích,
Gieo trồng những hạt giống thiện lành.
Hãy để mỗi lời dạy thấm sâu tâm khảm,
Để mỗi hành động đều hướng giải thoát.
Đừng lãng phí cuộc đời trong sân si,
Hãy tìm nội tâm, nơi trí tuệ sẵn sàng.
Cùng xây thế giới, an vui tốt đẹp,
Nơi mỗi người đều hạnh phúc đích thực.
Hành thiện, tỉnh thức, gieo nhân lành,
Bồ đề kết trái, thảnh thơi an bình.
423 câu “Lời Vàng Phật Dạy” không chỉ là những triết lý sâu sắc, mà còn là kim chỉ nam giúp mỗi người tìm về chân tâm, vượt qua những giông tố của cuộc sống. Hãy áp dụng từng lời dạy vào thực tiễn để xây dựng cuộc sống an lành và hạnh phúc. Mỗi bước đi trên con đường tu tập là một bước đến gần hơn với sự bình an nội tại. Hãy chia sẻ bài viết này để lan tỏa trí tuệ và lòng từ bi của Đức Phật đến nhiều người hơn. Cùng nhau, chúng ta có thể tạo dựng một thế giới đầy yêu thương, nơi mọi người đều tìm thấy an lạc thực sự. Chúc bạn và gia đình luôn sống trong ánh sáng từ bi và trí tuệ của Phật pháp.
Comment here